Egemen güçlerin (Kürd-Zaza) meselesini yıllarca çarpıtıp, Kürt-Zaza farkı adı altında Kurmanclar’la Zaza’lar arasında çelşkiler yaratma, nifak tohumları serpme politikalarında başarılı olmak istiyorlar.
Zaza Zazadır,Kurmanc Kurmanc’tır. Ama ikiside Kürdler. Eğer gerçekten bu iki sosyolojik gurup kurtulup özgürleşmek veya dil ve kültürlerini geliştirmek istiyorlarsa, bir birleriyle çelişmek yerine, boyundurukçu güçlere karşı el ele verip mücadelelerini birlikte sürdürmelidirler.
Son 90 yıllık cumhuriyet tarihinde de bunu yapmışlardır. Şeyh Said hareketinden sürgüne (bin xete) gidenler Suriye Kurdistanındaki Kurmanc kardeşlerine sığınmışlardır. Yani Kafkasya veya orta Asya’ya ,Araplara, Farslara sığınmadılar. Çoligde Kelaxsi Şeyhleri,Çanlı Şeyh Mustafa,Sadin Telha, Nureddin Zaza,Hesen Hişyar Serdi,Yado,Heseni Began gibi çok degerli Zaza kökenli direnişçilerimiz yıllarca orada yaşadılar. Dersim hareketinde de Baytar Nuri başta olmak üzere birçok direnişci Suriye deki Kurmanc kardeşlerine soydaşlarına sığındılar.
Hiç duydunuzmu bundan 30 yıl evvel tarihte zaza ayaklanması veya direnişini, ben şahsen duymadım. Kürd hareketi olarak duydum. Süleyman Demirel ve bircok Türk siyasetcisi, Kürdler 28 defa ayaklandılar biz bastırdık ifadeleri herkesce biliniyor. Bu 28 hareket içinde Şeyh Said ve Dersim hareketide vardır. Zazaların ağırlıklı katıldıkları Şeyh Said ve Dersim hareketeinde idam edilen ve aynı kaderı paylasanların içinde Kurmanclarda vardır. Diyarbakırda istiklal mahkemesinde idam edilen 47 kişilik Şeyh Said ve arkadaşlarının yarısına yakını Kurmanc değilmiydi?
Dersim hareketinin lider kadrosu Seyit Rıza,Şahan Ağa Zaza, Baytar Nuri ve Alişer ise Kurmanc kökenlidirler.
Zazacılık yapan kesimlere şunu söylemek gerekir. Osmanlı ve öncesi dönemlerde Kürd coğrafyasındaki demoğrafik yapı ortaya konulurken ben şahsen Zaza ulusuna hiç rastlamadım. Sanki gökten zembile, son 30 yıl içinde bir ulus yaratma paronyası ile karşı karşıyayız.
Kürd coğrafyasında son 30 yılda gelişen ulusal taleplerin ivme kazanmasıyla, Zazacılık olgusu kavram olarak ortaya atıldıgını görüyoruz.
Zazacılık olgusu bilinçli olarak Kürdlükten uzaklaştırılma amacıyla çarpıtılmaktadır. Bu kesimlerin yapttığı propaganda ençok egemen sistemin hoşuna gittigi gibi,bu kesimin büyük coğunluğunu resmi-ideolojiden ekonomik,siyasi ve kültürel temelde beslendiklerinede tanık oluyoruz.
Dikkat edilirse Kurmancılık kavrami yoktur. Kurmanclar bir bütün olarak gurupsal temelde Kürd etnistesi olarak algılanmaktadır. Egemen güçler bu gurubu bir tehlike olarak görüyorlar.Zazacılık tez ve teorisini egemen güçler bilinçli olarak Kürd ulusunun haklı davasını böl-yönet politikası ile dumura ugratmak istiyorlar.
Belki Zazaca, Kurmancaya kıyasla dil bakımından Farsça’ya daha yakındır. Ama buna rağmen Zazalar, Kurmanclar’la tarihsel olarak kader birliğini tercih etmişlerdir.
Sonuç,
şuna vurgu yapmak istiyorum. Devşirme yani dönmeler nerede yaşıyorlarsa o coğrafya’ya en çok onlar uyarlar. Çünkü onların ihtiyacı vardır. Kendilerini ispatlamaları gerekir de ondan. Dönme ve devşirmeler toplumun en tehlikeli kesimleridirler. Yarın ne yapacakları belli değildir,sürekli güçlüden yanadırlar.
Sonuç olarak, Zazaca dili üzerinde sırf hobi olarak yorum ve demagoji yapmak ahlaki değildir. Bir dil üzerinde fikir yürütebilmek için sadece konuşmak, yazmakta yeterli değildir. O dilin tarihi,dilin yapısı,etimolojisi,fonetigi,morfolojisi,alfabesini,dünya dilleri içindeki yeri,hangi dillerle akraba olduğunu iyi bilmek gerekir. Benimkisi isin filoloji ve etimolojik boyutundan ziyade sosyolojik ve yakın dönemin tarihsel boyutundan bazı tesbitlerdir.
neden zazacılık serbest ve devlet tarafından destekleniyor? Ses çıkarma yok,Kültür bakanlığı ve bazı üniversite çalışanları tarafından bilinçli olarak dilendiriliyor. Zazacılık yapanlara cezai müeyyideler hiç yoktur. Aynı imkanlar Kurmanclara Kürd kimliğini taşıdıkları için neden inkarcı ve yasakçıdırlar. Türk devlet sisteminin Zazalara bu tölerans acaba nedendir? Ey Zazalar unutmayın dününüzü Feqi Hesen,Şeyh Şerif,Çan Şeyhleri ve diğer Zaza direnişçilerinin akıbetleri size birşey hatırlatmiyor mu ?
